Dijital Muhasara

Ali DENİZ

16–17 Mayıs 2025 tarihlerinde Eğitim-Bir-Sen ve Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi iş birliğinde düzenlediğimiz Uluslararası Aile ve Medya Sempozyumu, dijital çağın aile yapımız üzerindeki etkilerini farklı disiplinlerin katkısıyla bütüncül biçimde tartışmaya açtı. Hukuk, psikoloji, sosyoloji, çocuk gelişimi ve iletişim gibi alanlardan kıymetli akademisyenlerin sunduğu bildiriler, toplum olarak maruz kaldığımız dijital kuşatmayı çarpıcı biçimde ortaya koydu.

Sempozyumda yükselen ortak bilinç ve sunulan bilimsel veriler ışığında edindiğim notlar, bu sessizliğe karşı nasıl bir yol izlememiz gerektiğini açıkça ortaya koyuyor: Atılacak adımlar açıktır; mesele artık irade ve eylem meselesidir.

Türkiye’nin Dijital Gerçekliği

2025 yılı başı itibarıyla Türkiye nüfusu 87,6 milyon kişiye ulaşmıştır. Bu nüfusun %78,1’i şehirlerde, %50,1’i kadınlardan oluşmaktadır. Medyan yaş 33,5 olup, en yoğun grup 25–54 yaş aralığıdır (%43,7). Bu grup, aynı zamanda dijital platformların en aktif kitlesidir.

Ocak 2025’te yayımlanan “Global Dijital Rapor”a göre:

• 77,3 milyon kişi (%88,3) internet kullanıyor.
• 58,5 milyon kişi (%66,7) sosyal medya kullanıcısı.
• 18 yaş üstü bireylerin %85,5’i sosyal medyada aktif.
• Sosyal medya kullanıcılarının %46’sı kadın.

En Yoğun Kullanılan Platformlar:

• Instagram: 58,5 milyon kullanıcı (%66,7)
• YouTube: 57,5 milyon kullanıcı (%65,7)
• TikTok: 40,2 milyon kullanıcı (%61,6 – 18 yaş üstü)
• Facebook: 34,8 milyon kullanıcı (%39,7)
• X (Twitter): 19,7 milyon kullanıcı (%22,5)

Bu rakamlar, toplumun yalnızca ekranla değil; ekranın içindeki kültürle yeniden biçimlendirildiğini ortaya koyuyor. Aile, mahremiyet, ahlak, kimlik, aidiyet gibi kavramlar medya tarafından yeniden kodlanıyor.

Eğitim ve Medya: Aileyi Tüketen Çift Yönlü Yıkım

Medya, sadece eğlence üretmiyor; zihin inşa ediyor. Gündüz kuşağında aile mahremiyeti alenen ifşa ediliyor, dijital dizilerde sapkın ilişkiler normalleştiriliyor. Sosyal medyada gençlerin önüne çıkan içerikler, değer erozyonunu görünmez ama sistematik hâle getiriyor.

Bu kuşatmaya karşı eğitim sistemi direnç üretmek yerine, sınav odaklı yapısıyla gençleri hayattan koparıyor. Gençler üretimle değil, sadece performansla tanımlanıyor. Erken yaşta meslekle buluşamayan, sorumluluk alamayan, ergenliğini üniversite sonrasına kadar erteleyen bir nesil yetişiyor.

Küresel Kültürle Gelen Sessiz Saldırı

Bu kuşatma yalnızca sosyal medyayla sınırlı değil. 2024’te Hollywood’da vizyona giren en az 25 LGBT+ temalı film, sinema endüstrisinin artık yalnızca sanatsal değil, ideolojik bir aygıta dönüştüğünü gösteriyor. Aynı yıl yürürlüğe giren Oscar kriterleri, bir filmin aday olabilmesi için yapımda mutlaka kadın, LGBT birey, etnik azınlık ya da engelli bireylerin yer almasını şart koşuyor. Bu “kapsayıcılık” adı altındaki dayatma, tüm medya sektörünü etkiliyor ve küresel izleyiciye yayılan bir kültürel dönüşüm inşa ediyor.

Bugün artık savaşla giremedikleri coğrafyalara, kültürleriyle sızıyorlar. Kapitalist tüketim alışkanlıklarıyla, liberal popüler kültürle gençlerimizi mankurtlaştırıyor, kendi inançlarına ve geleneklerine yabancılaştırıyorlar. Bu sadece kültürel bir yönelim değil, adı konulmamış bir kültürel soykırımdır.

Aklımızla, kalbimizle, inancımızla oynuyorlar. Din yorgunu, inanç ve gayret kaçkını köksüz bir gençlik istiyorlar. Tüketen, sorgulamayan, ama her gün bir “yeni ben” arayan bir nesil inşa etmeye çalışıyorlar.

Artık Müdahale Zamanı

Sempozyumda dile getirilen öneriler, yalnızca tavsiye değil; bir toplumsal zorunluluğa dönüşmüştür:

• Gündüz kuşağı programları tamamen kaldırılmalıdır.
• 16 yaş altı bireylerin sosyal medya kullanımı ebeveyn denetimi ve yaş doğrulama sistemleriyle sınırlandırılmalıdır.
• LGBT propagandası ve cinsiyetsizlik ideolojisinin çocuklara yönelik içeriklerde yer alması yasaklanmalıdır.
• Medya okuryazarlığı tüm aile bireylerine yaygınlaştırılmalı, özellikle ebeveynler dijital rehberlik konusunda desteklenmelidir.
• Aile dostu içeriklerin üretimi kamu fonlarıyla teşvik edilmeli, milli ve manevi değerlere dayalı yapımların önü açılmalıdır.
• Eğitim sistemi, sınav merkezli yapıdan uzaklaştırılmalı; gençleri erken yaşta sorumluluk ve üretimle buluşturan bir yapıya dönüştürülmelidir.
• Anayasa ve yayıncılık yasaları, aileyi korumaya odaklı olarak yeniden düzenlenmeli; mevcut yasal boşluklar kapatılmalıdır.

Bu mücadele yalnızca bir medya eleştirisi ya da eğitim reformu değil; doğrudan bir varoluş mücadelesidir. Alınması gereken tedbirler ise ahlaki bir hassasiyetten öte, toplumsal bütünlüğün ve kültürel güvenliğin zorunlu teminatıdır. Çünkü aile, sadece bireysel huzurun değil; millet olmanın da asli zeminidir. Aile zayıfladığında toplum çözülür; toplum çözülürse millet dağılır, kimliğini ve istikametini kaybeder.

Bugün karşı karşıya olduğumuz tehdit, bir medya tartışmasının ya da eğitim politikası arayışının çok ötesindedir. Bu, doğrudan kökü hedef alan, kimliği aşındıran bir krizdir. Dijital çağın imkânlarını reddetmeden; fakat değerlerimize yaslanarak, inancımıza sahip çıkarak ve kültürel devamlılığımızı koruyarak yeni bir yol haritası çizmek zorundayız.

Çünkü aileyi korumak, sadece geçmişe değil, geleceğe yön vermektir.
Ve şimdi, artık sözün değil; iradenin, eylemin ve kararlılığın zamanıdır. Vesselam…